این پژوهش باهدف تعیین اثربخشی رویکردامیددرمانی برکاهش ددگی شویی وافزایش شادکامی شویی انجام گرفته است.
روش پژوهش:شبه تجربی از نوع پیش آزمون وپس آزمون با گروه کنترل بوده است.به منظوراجرای پژوهش 30 زن متأهل که به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش وکنترل قرار گرفتند.بر روی گروه آزمایش 8 جلسه آموزشی انجام شدوبر روی گروه کنترل مداخله ای انجام نگرفت.نتایج پژوهش باآزمون تحلیل کوواریانس نشان دادکه امیددرمانی برکاهش ددگی شویی ن متأهل وخستگی عاطفی وخستگی روانی ن متأهل (p<0/001)ودربعدکاهش خستگی جسمانی ن متأهل(p<0/05)وهمچنین برافزایش شادکامی ن متأهل(p<0/01) مؤثربوده است.
نتیجه گیری:براساس یافته های پژوهش می توان نتیجه گرفت که آموزش امیددرمانی برکاهش ددگی شویی وکاهش خستگی عاطفی، روانی وجسمانی وافزایش شادکامی در بین زوجین مؤثربوده است.
کلیدواژه ها:امیددرمانی،ددگی شویی،شادکامی.
مقدمه:
ددگی شویی همه ساله کیفیت زندگی رادرخانواده های زیادی کاهش داده و سبب بروز نیتی و دلسردی از زندگی می شود. تعت شویی خود زمینه ددگی و فرسودگی شویی را فراهم می آورند. فرسودگی شویی سبب به هم خوردن تعادل در زندگی شده و رضایت و سازگاری شویی راتحت تاثیر قرار می دهد(پانیز،1996).
تعارض به طور طبیعی در تمام زمینه های شغلی،تحصیلی، خانوادگی، ازدواج و در سطح فردی و جمعی روی می دهد. روابط خانوادگی فشرده ترین موقعیت برای تعت بین فردی است. روابط عاطفی و عاشقانه زمینه را برای محک زدن جدی مهارت های آموخته شده برای زندگی مهیا می کنند. در ارتباط بین افراد تعارض وقتی بروز می کند که فرد بین اهداف،نیازها، یا امیال شخصی خودش و اهداف، نیازها و امیال شخصی طرف مقابلش ناهمسازی و ناهمخوانی می بیند (براتی،1375).
به طورکلی، طراوت و سلامت خانواده تا اندازه ای به میزان تعارض در خانواده و نوع تعارضی که تجربه می کنند، بستگی دارد. تعت در خانواده اغلب منجر به استرس می شود، می تواند پیش بینی کننده شروع افسردگی، اضطراب و بسیاری از بیماریهای جسمی و روانی باشد. (براتی،1375).
وقتی تعارض بروز می کند، طرفین رابطه دست بکار می شوند تا با اقدام برای برطرف کردن آن دوباره آرامش را به رابطه بازگردانند. تجارب، دانش، باورها و ارزش های افراد شیوه های مختلفی را برای حل تعت پیش روی آنها می گذارد. این شیوه ها به سبک ها و تاکتیک ها ی حل تعارض” موسومند (فرحبخش،1383)
به اعتقاد بهاری (1390) وجود ددگی و فرسودگی شویی ، سبب کاهش کیفیت زندگی وافزایش تعارض واختلافات در زوجها می گردد. به اعتقاد مارکمن(2005) در خانواده های با الگوی سرپرستی تک والدی ، میزان تعت شویی و به تبع ددگی شویی بالاتر از زوجهایی گزارش شده است که با والدین زندگی داشته اند. در این میان ددگی شویی خود منجر به کاهش شادکامی در بین زوجها می گردد. لذا هر روشی که بتواند به نوعی از ددگی شویی بکاهد و بر شادکامی آنها بیفزاید حایز اهمیت می باشد. (بهاری ، 1390)
در سالهای اخیر حوزه ی روانشناسی، شاهد ظهور رویکرد جدید، هر چند با سابقه ای کهن به نام روان شناسی مثبت گرا بوده است که به جای پرداختن به آسیبها یا اختلالهای روانی به استعدادها و توانایی ها، مهارت ها و به طور کلی به ابعاد ثبت وجود آدمی نظر دارد. (حیدری،مظاهری،1384). سخن این دیدگاه چنین است که روان شناسان نه تنها به توانایی ها و قابلیت های آدمی و جنبه های مثبت و فضایل درون انسان توجه کافی نکرده اند بلکه صرفاً به آسیبها پرداخته اند، البته تأکیدمثبتگرایی به معنای نفی آسیب شناسیروانی نیست، بلکه نکته اینجاست که افکاروهیجانهای مثبت و امیدتأثیر بینظیری در سلامت روانی و جسمانی آدمی دارد که مورد غفلت قرار گرفته است(داوودی،مدنی وهمکاران، 1387). اسنایدر،(2000)اعتقادداردامید،در مراجعان و درمانگران، چارچوبی را برای دستیابی به نتایج مثبت درمانی و درک چگونگی وقوع این نتایج، فراهم می کند.
2-1- بیان مساله:
ازدواج سودای عمر و خانواده ثمره آن است. زندگی مشترک با این اسطوره که”تنها مرگ ممکن است ما را جدا کند” آغاز می شود و تقریبا هیچ زن و شوهری با نیت طلاق با هم وصلت نمی کنند اما تحولات مادام التغییری که ذاتی زندگی است زن و شوهرها را به سمت اختلاف و درگیری، جدایی روانی و عاطفی و گاه طلاق سوق می دهند.گاه شرایط زن و شوهر چنان سخت میشود که از یکدیگر قطع امید می کنند ویا قادر به گذشت و بخشودن اعمال، افکار و احساسات یکدیگر نیستند(بهاری، 1387).
با انجام ازدواج هریک از زوجین انتظار دارند که خانواده جدید همان شکلی را پیدا کنند که برای او مطلوب و آشناست. بنابراین هرکدام از آنها می کوشد که واحد زن و شوهری را در راستای مطلوب و مورد ترجیح خود سازمان داده و دیگری را برای برون سازی، تحت فشار قرار دهد. خانواده را کانون التیام، پاتولوژی و خاستگاه هویت اعضای خودمی دانند(گلادینگ،ترجمه بهاری وهمکاران،1386).
درک وجود آدمی بدون فرض خانواده،” تلخ” است . هرکسی نیاز دارد به جایی تعلق خاطر داشته باشد و خانواده ریشه اعضای خود است. حیات خانواده جز با ثبات آن محقق نمی شود وثبات هرخانواده ای مستم تغییرکردن وکنار آمدن اعضاء با تحولات روز افزون است.درچنین تعامل پی در پی میان سیستم خانواده به ویژه زیر منظومه زن و شوهری به عنوان رکن خانواده و محیط، سیستم شویی می باید برای حفظ عضویت در سیستم دوتایی توانایی مقابله با موانع(معضلات) زندگی را داشته باشد. این توانایی ایجاب می کند که زن و شوهر نگرشهای کارسازتر و مهارت هایی بیشتر از قبل داشته باشند(قربانعلی پور، 1384).
با این وجود در روابط شویی معضل ددگی شویی و غمگینی بسیار شایع می باشد. لذا شناسایی روش هایی که بتواند بر کاهش ددگی شویی و افزایش شادکامی کمک نماید بسیار اهمیت دارد.
3-1-اهمیت و ضرورت تحقیق:
ضرورت این پژوهش موقعی بیشتر روشن می شود که مطالعات نشان می دهد که در زمینه کیفیت روابط شویی و کاهش ددگی شویی در خارج کشور پژوهشها رو به افزایش است ولی در داخل کشور کار نشده است، همچنین، اغلب روان شناسان و روان پزشکان برای تشخیص و اندازه گیری شاخص های مختلف خانوادگی نیاز به یک ابزار دقیق و پایا دارند که بتوانند در کمترین زمان ممکن به اهداف مورد نظر دست یابند. در همین راستا، یکی از سازه های مهم که اغلب مشاوران خانواده در مراکز مشاوره ای با آن برخورد می کنند، ددگی شویی می باشد. در حال حاضر در مراکز مشاوره خانواده، درمانگران برای تشخیص و شناسایی کیفیت ددگی شویی از ابزارهای گوناگون بدون این که در ایران اعتباریابی شده باشد و از پایایی و روایی مناسب برخوردار باشد، استفاده می کنند، که ممکن است درمانگر به نتیجه دلخواه نرسد. اهمیت این تحقیق از انجا است که روش امید درمانی کمتر در تحقیقات رشته مشاوره کاربرد داشته است. از سوی دیگر ضرورت انجام این تحقیق در غنی نمودن تئوری ها و دیدگاه های نظری پیرامون ددگی شویی است.
4-1- اهداف تحقیق:
هدف علمی این تحقیق تعیین اثربخشی رویکرد امید درمانی بر کاهش ددگی شویی وافزایش شادکامی شویی میباشد.
اهداف فرعی:
تعیین اثربخشی آموزش امید درمانی برکاهش ددگی شویی ن متأهل مراجعه نموده به مراکز مشاوره شهراصفهان.
تعیین اثربخشی آموزش امید درمانی بر کاهش خستگی عاطفی ن متاهل مراجعه نموده به مراکز مشاوره شهر اصفهان .
تعیین اثربخشی آموزش امید درمانی بر کاهش خستگی روانی ن متاهل مراجعه نموده به مراکز مشاوره شهر اصفهان .
ت
عیین اثربخشی آموزش امید درمانی بر کاهش خستگی جسمانی ن متاهل مراجعه نموده به مراکز مشاوره شهر اصفهان .
تعیین اثربخشی آموزش امید درمانی بر افزایش شادکامی ن متاهل مراجعه نموده به مراکز مشاوره شهر اصفهان .
5-1- سوالات تحقیق:
آیا آموزش امید درمانی برکاهش ددگی شویی ن متأهل مراجعه نموده به مراکز مشاوره شهراصفهان تأثیر دارد؟
آیا آموزش امید درمانی بر کاهش خستگی عاطفی ن متاهل مراجعه نموده به مراکز مشاوره شهر اصفهان تاثیر دارد؟
آیا آموزش امید درمانی بر کاهش خستگی روانی ن متاهل مراجعه نموده به مراکز مشاوره شهر اصفهان تاثیر دارد؟
آیا آموزش امید درمانی بر کاهش خستگی جسمانی ن متاهل مراجعه نموده به مراکز مشاوره شهر اصفهان تاثیر دارد؟
آیا آموزش امید درمانی بر افزایش شادکامی ن متاهل مراجعه نموده به مراکز مشاوره شهر اصفهان تاثیر دارد؟
6-1- فرضیه های تحقیق:
آموزش امید درمانی برکاهش ددگی شویی ن متأهل مراجعه نموده به مراکز مشاوره شهراصفهان تأثیر دارد.
آموزش امید درمانی بر کاهش خستگی عاطفی ن متاهل مراجعه نموده به مراکز مشاوره شهر اصفهان تاثیر دارد.
آموزش امید درمانی بر کاهش خستگی روانی ن متاهل مراجعه نموده به مراکز مشاوره شهر اصفهان تاثیر دارد.
آموزش امید درمانی بر کاهش خستگی جسمانی ن متاهل مراجعه نموده به مراکز مشاوره شهر اصفهان تاثیر دارد.
آموزش امید درمانی بر افزایش شادکامی ن متاهل مراجعه نموده به مراکز مشاوره شهر اصفهان تاثیر دارد.
7-1-تعاریف عملیاتی متغیرها و واژه های کلیدی:
تعریف نظری
شادکامی: شادکامی ارزشیابی هایی است که افراد از خود و زندگیشان به عمل می آورند. این ارزشیابی می تواند جبنه ی شناختی داشته باشد مانند قضاوت هایی که درمورد رضایت درزندگی صورت می گیرد و یا جنبه ی عاطفی که شامل خود وهیجان هایی است که درواکنش به رویدادهای زندگی ظاهر می شود .بنابراین شادکامی ٬از چها رجزء تشکیل یافته که عبارت است از:رضایت از زندگی ، خلق و هیجان های مثبت و خوشایند، نبود خلق و هیجانهای منفی و عوامل دیگر مانند خوش بینی ،عزت نفس و احساس شکوفایی( آرگایل،2003).
امید درمانی
امید درمانی عبارت است از ایجاد یک حالت انگیزشی مثبت وموفقیت آمیز ناشی از تعامل بین احساس ارادی، راه یابی(برنامه ریزی برای رسیدن به هدف) است. به عبارت دیگر ایجاد یک حس مشترک از پایداری و راه یابی برای رسیدن به اهداف است(اسنایدر، 2000؛ ص74).
ددگی شویی
ددگی شویی حالتی از خستگی عاطفی،جسمی و روانی که در شرایط در گیریهاو تعت طولانی مدت ایجاد می شود پانیز(1996).
تعریف عملیاتی
شادکامی:به منظور سنجش شادکامی فرد از پرسشنامه شادی اکسفورد استفاده شده و نمره آزمودنی در این نشان دهنده میزان شادمانی فرد می باشد.
درباره این سایت